Zeker in deze tijd van lockdown is het extra vervelend als er regelmatig ruzie is in huis. Daarom wil ik wat inzichten en tips met jullie delen, zodat het negatieve of soms zelfs machteloze gevoel dat ruzies kunnen oproepen minder zal worden.
We willen geen ruzie in huis, toch?
Ruzie wordt meestal als heel vervelend en als iets negatiefs ervaren, maar ruzie hebben kan heel leerzaam zijn en is juist heel belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Kinderen hebben namelijk nog niet de vaardigheden om met conflicten om te gaan en het is dus aan ons om ze te leren op een fijne manier om te gaan met anderen. Wij kunnen ze leren dat het beter werkt om iets netjes te vragen dan om iets af te pakken en snel weg te rennen. Wij kunnen ze leren dat je zeker voor jezelf op moet komen, maar dat dit op verschillende manieren kan. Ruzies tussen broertjes en zusjes onderling zijn fantastische momenten om ze deze dingen te leren, dus we moeten juist blij zijn als er ruzie is in huis.
Blij zijn met ruzie in huis?
Blij omdat thuis een veilige plek is voor kinderen om ruzie te maken, want broers, zussen, vaders en moeders blijven hoe dan ook bij als er onenigheid is, iets wat je met vrienden helaas niet zo zeker weet. Dus wat is er fijner dan in deze veilige omgeving dingen te leren en uit te proberen zoals onderhandelen en voor jezelf opkomen. Je kunt in de thuissituatie makkelijker verschillende strategieën uitproberen en leren hoe je je emoties kunt uiten, zodat je in latere ruzies/onenigheden weet wat wel en wat niet werkt.
Omgaan met ruzie in het gezin
Wees als ouder(s) dus niet wanhopig als je kinderen ruzie maken. Grijp ook niet te snel in. Kijk eens of en hoe ze onderhandelen, voor zichzelf opkomen, duidelijk maken wat ze willen en wel of geen rekening houden met elkaar. Uiteraard moet je wel ingrijpen als er gevaarlijke situaties ontstaan, maar anders is mijn advies echt: “Laat het gebeuren en let goed op wie wat doet en zegt.”
Door (te) snel in te grijpen krijgen kinderen niet de kans om te leren om met tegengestelde behoeften of belangen om te gaan. Behoefte aan aandacht of het hebben van een bepaald stuk speelgoed, het als eerste willen beginnen, het willen bepalen wat ze gaan doen. Allemaal mogelijke oorzaken van onenigheid en ruzie. Als jij je er als ouder meteen mee gaat bemoeien, zul je zien dat de kinderen allebei zullen proberen om je te overtuigen dat de ander begon, dat de ander altijd iets doet (of juist niet), dat het de schuld van de ander is. Ze verwachten vervolgens dat jij ‘een kant kiest’ en de ruzie oplost, maar als je dat doet, is de kans heel groot dat er minimaal 1 partij ontevreden zal zijn. Dus waarom leer je ze niet om het zelf op te lossen?
Hoe kunnen ze dit leren?
Doordat jij als ouder het goede voorbeeld geeft en ze helpt bij het proces (zonder ingrijpen en oplossen).
- Laat beide kinderen na elkaar (en zonder dat de ander mag onderbreken) rustig vertellen wat er is gebeurd, wat zijn/haar standpunt is.
- Geef daarna begrip voor beide standpunten en
- vertel dat je ervan uitgaat dat ze er samen uit kunnen komen.
- Vraag aan ieder van hen wat volgens hem/haar een oplossing kan zijn, waarbij ze elkaar weer niet mogen onderbreken
- Vervolgens gaan ze samen besluiten welke oplossing voor hen beide acceptabel is en die gaan ze dan uitvoeren.
Door ze echt naar elkaar te laten luisteren, komen ze erachter wat de ander nou precies wil en waarom en kunnen ze (eventueel door te onderhandelen) tot een oplossing komen die voor allebei goed voelt. Door op deze manier zelf tot een oplossing en dus tot een einde van de ruzie komen, is er meer rust voor jou als ouder en zullen de ruzies in huis ook minder heftig zijn.